Het hoogste gerechtshof van de Verenigde Naties, het Internationaal Gerechtshof (ICJ) in Den Haag heeft vrijdag Israël bevolen zijn militaire operaties in de zuidelijke Gaza-stad Rafah onmiddellijk te stoppen. Hoewel het onwaarschijnlijk is dat Israël het bevel zal opvolgen, zal het de druk op het steeds meer geïsoleerde land opvoeren.
De kritiek op het gedrag van Israël in de oorlog in Gaza is toegenomen, vooral op de operaties in Rafah – en zelfs van zijn nauwste bondgenoot, de Verenigde Staten. Alleen al deze week kondigden drie Europese landen aan dat ze een Palestijnse staat zouden erkennen, en de hoofdaanklager van een andere VN-rechtbank verzocht om arrestatiebevelen voor Israëlische leiders, samen met Hamas-functionarissen.
De Israëlische premier Benjamin Netanyahu staat ook thuis onder zware druk om een einde te maken aan de oorlog, die ontstond toen door Hamas geleide militanten Israël binnenstormden, waarbij 1.200 mensen omkwamen, de meeste burgers, en zo’n 250 gevangen werden genomen. Duizenden Israëli’s hebben zich aangesloten bij wekelijkse demonstraties en roepen de regering op om tot een akkoord te komen om de gijzelaars naar huis te brengen, uit angst dat de tijd dringt.
Hoewel de uitspraak van het Internationale Gerechtshof een klap is voor de internationale status van Israël, beschikt het hof niet over een politiemacht om zijn bevelen af te dwingen. In een andere zaak heeft Rusland tot nu toe een bevel van de rechtbank uit 2022 genegeerd om zijn grootschalige invasie van Oekraïne stop te zetten.
Voorafgaand aan de uitspraak gaf Israël ook te kennen dat het een bevel van het Internationaal Gerechtshof om zijn operaties stop te zetten, van de hand zou wijzen.
De vrees voor een operatie in Rafah is ‘gematerialiseerd’, aldus de uitspraak, en ‘de humanitaire situatie moet nu als rampzalig worden gekarakteriseerd.’
De rechtbank beval Israël ook om de grensovergang bij Rafah naar Egypte open te houden “voor ongehinderde levering op grote schaal van dringend noodzakelijke basisdiensten en humanitaire hulp.”
De rechtbank riep niet op tot een volledig staakt-het-vuren in heel Gaza, zoals Zuid-Afrika, dat de zaak aanhangig had gemaakt, vorige week tijdens hoorzittingen had gevraagd.
Volgens het Israëlische ministerie van Volksgezondheid, dat geen onderscheid maakt tussen strijders en burgers, zijn bij het Israëlische offensief ruim 35.000 Palestijnen om het leven gekomen. De operatie heeft hele buurten weggevaagd, honderdduizenden mensen zijn hun huizen ontvlucht en er heerst over het hele gebied hongersnood.