Vriendschap begon met een rode fiets
BASRİ DOĞAN | AMSTERDAM, TR724
Wij kwamen niet voor een gevecht, ons werk is voor de liefde, het huis van een vriend is als het hart: wij kwamen om harten te veroveren. Dit met het idee dat na de theatercoup (in Turkije op 15 juli 2016), dienstbare mensen verspreid zijn over de hele wereld. Op deze reis door hun leven hebben ze vele duurzame vriendschappen gesloten en blijven deze ook sluiten in de landen die zij hebben bezocht en bezoeken.
Duurzame vriendschappen beginnen altijd met een verhaal. Alles begon met een rode fiets. Zegt Nigar Kasap die uit Turkije vluchtte voor zijn leven naar Nederland. Zij zei dat het nog niet lang geleden was dat zij noodgedwongen naar Nederland waren gekomen en dat zij vervolgens naar de stad Assen waren overgebracht. “Assen Camp was enorm groot en we kwamen daar als 4 gezinnen aan. Bij iedereen leefde dezelfde vragen: ‘hoe lang blijven we hier, zal het moeilijk zijn om hier te wennen, zal onze dochter zich kunnen aanpassen’, enz. Er zijn nog steeds veel vragen onbeantwoorde gebleven. Om ons aan te passen aan de Nederlandse cultuur en om ons werk gemakkelijk te kunnen doen, gingen we op zoek naar een fiets. Toen vonden we een fiets van de marktplaats (tweedehands winkel). Dat was de eerste keer dat mijn vrouw de eigenaar van de rode fiets ontmoette. Dit was, zoals wij hem noemen, Oom Wim Haeke, een gepensioneerde Assenaar die als hobby fietsen repareert en verkoopt. Hij moet nieuwsgierig zijn geweest naar deze familie en het verhaal erachter. Over die mensen, die naar zijn land kwamen en in een vluchtelingenkamp verbleven. ‘Eerst zag mijn man Burhan’, zei Tante Sandra Haeke. Zij zat binnen en keek uit het raam. ‘Toen Wim me vertelde dat hij niet met Nigar meeging, zei ik tegen mijn man dat een buitenlander niet gewoon is, als ze buiten zijn dat ze je direct omhelzen en zeggen dat ze in een opvanghuis zitten. Aangezien oom Wim en mijn man, Nigar, en ik meer berichten hebben uitgewisseld over deze fiets, is het zeer waarschijnlijk dat oom Wim ons verhaal heeft gedeeld met Tante Sandra. We gingen allemaal samen de fiets kopen, ik had een fiets nodig en ik was heel blij dat ik een fiets had. Zodra ik de fiets zag, was ik er helemaal weg van. Het was een 26 inch rode Batavus. Toen kwam Tante Sandra naar buiten. Oom Wim stelde ons één voor één voor. Tante Sandra omhelsde mij en onze dochter zo warm en stevig dat ik zo’n omhelzing en compliment nooit had verwacht. Ik omhelsde haar meteen terug. Zo vertelden we Tante Sandra oog in oog over ons vertrek uit het land na de vermeende staatsgreep in Turkije en wat er daarna allemaal met ons gebeurde toen we asiel aanvroegen in Nederland. Terwijl ik naar mijn dochter keek, zag ik de lichtjes van liefde in de ogen van die oma die met dezelfde warmte naar haar twee prachtige kleinkinderen keek die op dat moment bij hen waren. Ze moet erg onder de indruk zijn geweest van wat we haar vertelden, want ze luisterde naar ons met haar ogen vol tranen. Hier is hoe ze voor ons zorgde als een ouder.
TANTE SANDRA OMARMDE IEDEREEN DIE AAN DE VERVOLGING ONTSNAPTE EN HUN TOEVLUCHT NAMEN TOT DE NEDERLANDERS
Het feit dat deze Nederlandse familie van iedereen die naar het kamp in de stad Assen komt, houdt, alsof ze familie zijn, toonde zich in het feit dat ze van de kinderen met fietsen houden, de maaltijden die we samen aten, de toetjes, de picknick, de verrassingsverjaardag en het bezoek dat ze ons op Moederdag brachten. Toen alle vluchtelingen zich in Assen verzamelden en onze transfer-gesprekken begonnen, kwamen ze naar de tuin van het kamp alsof ze hun kinderen uitzwaaiden en zwaaiden naar ons totdat de auto uit het zicht verdween. Ons bezoeken in het kamp waar we elke keer dat we werden overgeplaatst naar toe gingen, hebben we altijd zeer gewaardeerd. Ondanks het coronavirus, ondanks dat ze ziek waren, toen we baby’s hadden, reisden ze zo lang om bij ons te komen. Bij hun laatste bezoek kon mijn moeder een visum krijgen en ook naar Nederland komen.
WE HEBBEN EEN VRIENDSCHAP OPGEBOUWD DIE TOT HET DUURDE TOT HET OVERLIJDEN VAN TANTE SANDRA EN DAT ZAL ALTIJD ZO BLIJVEN
Onze laatste foto is met tante Sandra en mijn moeder. Ik dank God dat hij mij dat moment heeft gegeven omdat ik aan beide kanten engelen van liefde heb gevoeld en ervaren. Zij was niet alleen de moeder van twee kinderen en de grootmoeder van 5 kleinkinderen. Zij was een kostbaar persoon die ook moeder en grootmoeder was voor de leden van de Vrijwilligers-beweging, een groep mensen die verbannen was uit hun vaderland en geestelijk verweesd. Mijn rode fiets staat nog steeds in de schuur van ons huis. Ik denk nog steeds terug aan die mooie dagen tijdens het fietsen. Ik wist dat ze van rozen hield. We vragen Allah om haar mee te nemen naar de tuin van het paradijs met rozen waar ze zo van hield en waar ze blij mee was. Moge zij rusten in vrede. Via u wil ik deze gelegenheid aangrijpen om mijn medeleven te betuigen aan iedereen die haar kende en liefhad. Ik heb Tante Sandra in korte tijd leren kennen. We hebben een duurzame vriendschap opgebouwd. Nu haalt mijn man herinneringen op aan die tijd door berichten uit te wisselen met Oom Wim. We zetten onze duurzame vriendschap in Nederland voort. Dit land heeft ons omarmd. We hebben de mensen van dit land omarmd. We hebben een vriendschap opgebouwd die tot over het graf duurt en dat zullen we blijven doen.”
TANTE SANDRA OPENDE HAAR ARMEN VOOR ONS IN NEDERLAND
Na een zeer moeilijk proces en reis, zeiden Saniye en Ahmet me dat het nieuws van de dood van tante Sandra, die zij in het vluchtelingenkamp in de stad Assen in Nederland hadden ontmoet, hen diep heeft geschokt en legden hun ontmoeting met haar als volgt uit. “Ik kan niet uitdrukken hoe groot de steun was die tante Sandra en haar man oom Wim ons hebben gegeven tijdens ons verblijf in het kamp Assen en hoeveel dit voor ons heeft betekend. We waren erg blij dat ze ons bezochten en steunden tijdens ons verblijf in Assen en ook in de volgende kampen waar we verbleven. Dankzij hen beseften wij dat mens-zijn, religie, nationaliteit en geslacht niet zo belangrijk zijn. Sandra en Wim, die ons in Nederland omarmden en ons behandelden als een lid van hun familie, gaven ons de les van het mens-zijn. Sandra, die haar armen opende voor ons en vele anderen zoals wij, is helaas niet meer onder ons. Ik geloof dat God, die ons geschapen heeft, ons weer samen zal brengen in een andere wereld. Bij deze gelegenheid betuig ik nogmaals mijn oprechte deelneming aan oom Wim die zijn levensgezel, zijn vrouw, heeft verloren.”
ONS PAD MET DE RODE FIETS WERD GEKRUIST MET MENSEN VAN DE VRIJWILLIGERSBEWGING
Wim Haeke, de man van tante Sandra, die het verhaal vertelde van de vriendschap die begon met de rode fiets en duurde tot het overlijden van zijn vrouw Sandra, vermeldde het volgende. “Ongeveer 4 jaar geleden, in 2019, stond Burhan Kasap naast ons huis omdat hij reageerde op een verkoopadvertentie van een fiets die ik verkocht. Dit was het begin. Veel Muhajirs van de Turkse dienst, vooral Burhan, volgen hen om fietsen te kopen. Ik leerde van Burhan waarom hij de vervolging in Turkije was ontvlucht. Andere Turken, die later onze vrienden werden, waren om dezelfde reden (de vervolging in Turkije) hun moederland ontvlucht. Mijn vrouw Sandra noemt zichzelf een asielzoeker sinds de jaren vijftig, sinds ze in de naoorlogse periode in een appartement woonden, als kinderen van een Poolse vader en een Duitse moeder. Dit is vergelijkbaar met het vluchtelingencentrum in Assen. Ook bij hen waren er mensen van verschillende nationaliteiten samen. Bij slecht weer speelden kinderen in de lange gangen. Daarom was ze zo geïnteresseerd in “onze” asielzoekers. Sandra zag de vrouwen als haar dochters en werd vaak “Mamma Sandra” genoemd. Het was een eretitel voor haar. Ze hield ervan onze vrienden te bezoeken en thee te drinken en al het lekkers dat daarbij hoorde. In 2019 organiseerden de dames een verrassingsfeest voor Sandra’s verjaardag in de tuin van het AZC, het asielcentrum.
TIENTALLEN MENSEN VAN DE VRIJWILLIGERSBEWEGING KWAMEN HUN MEDELEVEN BETUIGEN NA HAAR DOOD…
Wim melde me verder: ‘Tegen 2020 ging de gezondheid van mijn vrouw Sandra achteruit. Zelfs traplopen werd moeilijk voor haar. In februari 2021 werd bij haar “pulmonale hypertensie” vastgesteld. Ze had 24 uur per dag zuurstof nodig en kon niet zonder. De levensverwachting bij deze ziekte is gemiddeld 1 tot 3 jaar. Hij wilde dit niet horen en was vastbesloten het langer vol te houden. Begin dit jaar ging haar gezondheid verder achteruit. Zij keek ernaar uit om onze vrienden weer te bezoeken, wetende dat dit wel eens de laatste keer zou kunnen zijn. Afgelopen mei-juni ging haar gezondheid verder achteruit. Ondanks mijn verzet wilde zij toch naar onze vaste vakantiebestemming in Bretagne aan de Atlantische Oceaan komen. Het was een moeilijke vakantie, ook vanwege de hitte. Toen zij terugkwam, was zij moe en kon zij niet veel doen. Als gevolg daarvan kreeg zij op 10 september een zwaar herseninfarct. Op 12 september stierf zij voor de ogen van mij en onze twee kinderen. Haar hand vasthoudend, begeleidden wij haar naar het hiernamaals waarin zij geloofde. Alexandra Haeke-Gancarz (Sandra) is geboren op 24-07-1953 te Hildesheim (Duitsland) en overleden op 12-09-2022 te Assen. Wim zei me als laatste nog: ’Ze liet tientallen vrienden uit de vrijwilligers-dienst achter die ons echter niet alleen lieten na haar overlijden.”
