INTENSIVE CARE-PATIËNT OVERLIJDT IN TURKSE GEVANGENIS NA HERHAALDE VERZOEKEN OM VRIJLATING
Ibrahim Güngör, een 73-jarige Alzheimerpatiënt die gevangen zat vanwege vermeende banden met de religieuze Gülen-beweging, overleed in de nacht van 7 september in een Turkse gevangenis. Maandenlange herhaalde verzoeken van zijn familie om hem om gezondheidsredenen vrij te laten, werden genegeerd.
Güngör onderging in 2022, vóór zijn gevangenschap, een hersenoperatie en werd toen een shunt geïmplanteerd om de druk te verlichten. Daarnaast leed hij aan diabetes en had prostaatproblemen.
Na herhaaldelijke ziekenhuisbezoeken werd hij eind augustus vanuit de Menemen-gevangenis overgebracht naar het stadsziekenhuis van Izmir vanwege ademhalingsfalen en hoge koorts. Hij werd behandeld op de intensive care voordat hij ondanks zijn kritieke toestand terug moest naar de gevangenis.
“Heksenjacht”
De Turkse president Recep Tayyip Erdoğan richt zich op aanhangers van de Gülen-beweging, geïnspireerd door de overleden moslimgeestelijke Fethullah Gülen, sinds corruptieonderzoeken in 2013. De toenmalige premier Erdoğan en enkele leden van zijn familie en vertrouwelingen werden in deze onderzoeken betrokken.
Erdoğan deed het onderzoek af als een Gülenistische staatsgreep en een samenzwering tegen zijn regering en begon, in zijn eigen woorden, een “heksenjacht” op de (vermeende) leden van de beweging. Hij bestempelde de beweging in mei 2016 als een terroristische organisatie en intensiveerde de repressie na de mislukte staatsgreep in juli van datzelfde jaar, waarvan hij Gülen beschuldigde het brein te zijn. De beweging ontkent ten stelligste betrokkenheid bij de staatsgreep of enige terroristische activiteit.
Herkende zijn dochter niet meer
Güngörs gezondheid was sinds begin januari gestaag achteruitgegaan in de gevangenis en tijdens eerdere bezoeken herkende hij zijn dochter niet. Vanwege gezondheidsproblemen had de familie de autoriteiten verzocht om zijn onmiddellijke vrijlating, zoals wettelijk is bepaald.
Zijn dochter beschreef de onhygiënische omstandigheden van zijn opsluiting eerder als ongeschikt voor iemand in zijn toestand. “Hij kan zich niet redden in basale persoonlijke verzorging zoals baden of zich omkleden”, zei ze. “Thuis kon hij vanwege evenwichtsproblemen zelfs niet alleen naar het toilet. Als hij in die cel valt, zal er niemand zijn om hem te helpen. We vrezen voor zijn leven.”
Houden van religieuze bijeenkomsten en het organiseren van inzamelingsacties voor studenten werd als terreurdaad gezien.
Güngör, veroordeeld tot een gevangenisstraf van meer dan acht jaar, werd op 14 december 2024 gearresteerd en naar de gevangenis in Izmir gestuurd nadat het Turkse Hooggerechtshof zijn veroordeling had bevestigd.
De aanklachten tegen Güngor omvatten onder meer het organiseren van religieuze bijeenkomsten met leden van de Gülen-beweging, het aanmoedigen van deelname aan bewegingsactiviteiten en het organiseren van inzamelingsacties voor studenten. Hij was directeur studentenzaken aan de Gediz-universiteit van Izmir, een aan de Gülen-beweging gelieerde instelling die in 2016 bij overheidsbesluit werd gesloten.
De Turkse autoriteiten zijn vaak bekritiseerd vanwege hun systematische minachting voor de gezondheidsbehoeften van gevangenen. Jaarlijks melden mensenrechtenorganisaties de dood van tientallen zieke gevangenen, hetzij tijdens hun gevangenschap, hetzij kort na hun vrijlating, vaak in het laatste stadium van hun ziekte.
Turkije waren 709 sterfgevallen in de gevangenis in de eerste elf maanden van 2024, volgens gegevens van het Ministerie van Justitie.
