Een Turkse advocaat die aan kanker in een vergevorderd stadium leed en zijn been verloor na een vertraagde medische behandeling in de gevangenis, is deze week op medische gronden vrijgelaten. Zijn familie zegt echter dat de beslissing te laat kwam en dat zijn toestand nu levensbedreigend is.
Süleyman Yıldırım, 57, die vorige week was opgenomen in het Izmir Şehir ziekenhuis, werd maandagavond ontslagen en naar huis gebracht na een voorwaardelijke straf van drie maanden van de Turkse Raad voor Forensische Geneeskunde (ATK).
De ATK krijgt regelmatig kritiek vanwege twijfelachtige rapporten waarin wordt gesteld dat zieke gevangenen geschikt zijn om in de gevangenis te blijven.
Mensenrechtenactivisten hekelen de instantie vanwege het gebrek aan onafhankelijkheid van politieke invloed en haar rol in het verergeren van de vervolging van politieke gevangenen.
Volgens zijn familie hebben artsen gezegd dat een tumor in Yıldırım’s long nu te groot is om operatief te worden verwijderd.
“Hij weegt slechts 40 kilo”, zei een familielid. “Hij werd in de gevangenis zonder de juiste behandeling achtergelaten. Zelfs in het ziekenhuis werd hem geen echte zorg geboden. Hij is op sterven na dood.”
Duitse Orde van Advocaten (DAV): Detentie onder dergelijke omstandigheden in strijd met fundamentele mensenrechten en internationale rechtsnormen.

Vrijlating uitgesteld ondanks meerdere rapporten
Begin oktober bracht een coalitie van 17 internationale juridische en mensenrechtenorganisaties een gezamenlijke verklaring uit waarin de Turkse autoriteiten werden opgeroepen Yıldırım’s straf op te schorten en hem vrij te laten voor medische behandeling. De oproep kwam nadat zijn linkerbeen was geamputeerd, een gevolg dat de organisaties toeschreven aan de langdurige vertragingen in de zorg tijdens zijn detentie.
In een aparte brief in oktober deed ook de Duitse Orde van Advocaten (DAV) een beroep op zijn onmiddellijke vrijlating, met de waarschuwing dat voortdurende detentie onder dergelijke omstandigheden in strijd was met fundamentele mensenrechten en internationale rechtsnormen.
Ondanks deze beroepen en meerdere medische rapporten die hem ongeschikt verklaarden voor detentie, stelden de autoriteiten zijn vrijlating uit tot eind oktober.
Mensenrechtenadvocaat Cemil Çiçek, die eerder zijn zorgen over de zaak had geuit, deelde na zijn vrijlating foto’s van Yıldırım op sociale media en schreef: “Kijk eens hoe hij eraan toe was toen ze hem eindelijk lieten gaan, hij woog nog maar 40 kilo. Stop met het opsluiten van mensen met vergevorderde kanker.”
Gearresteerd tijdens een behandeling
De 56-jarige Yıldırım werd gearresteerd tijdens een behandeling in een plaatselijk ziekenhuis en zat sinds 27 juli vast in de T-Type gevangenis van Denizli. Bijna twee maanden lang kreeg hij geen medische zorg in de gevangenis, zeggen zijn advocaten.
Op 6 september werd zijn toestand kritiek en werd hij opgenomen op de intensive care van het staatsziekenhuis van Denizli. Daar onderging hij een hartoperatie, liep hij later een bloedstolsel op en werd zijn linkerbeen onder de knie geamputeerd vanwege complicaties in de bloedsomloop. Artsen waarschuwden dat vochtophoping in zijn longen zou kunnen wijzen op kanker. Hij bleef bijna drie weken op de intensive care.
Artsen van het ziekenhuis brachten een rapport uit waarin stond dat Yıldırım “niet in de gevangenis mag blijven” en “niet mag reizen, zelfs niet voor medische controles”. Ze waarschuwden dat zijn toestand “zeer ernstig” is en een hoog risico op overlijden met zich meebrengt. Desondanks heeft de Raad voor Forensische Geneeskunde (ATK) in Istanbul hem opgeroepen om persoonlijk te verschijnen in het kader van de beoordeling van zijn verzoek om zijn straf op te schorten voor medische behandeling.
De wet schrijft opschorting van de straf voor
Volgens Turkse Wet nr. 5275 kan de straf van een gevangene die vanwege een ernstige ziekte of handicap niet zelfstandig kan leven onder de omstandigheden van de gevangenis en die niet als een ernstig of concreet gevaar voor de samenleving wordt beschouwd, worden opgeschort totdat hij of zij hersteld is. De voorgeschreven opschorting van de straf wordt echter vaak niet uitgevoerd.

Sinds zijn afstuderen aan de Dokuz Eylül Universiteit in 1991 was Yıldırım advocaat in Denizli. Hij werd voor het eerst gearresteerd na een mislukte staatsgreep in juli 2016 en veroordeeld tot meer dan zes jaar gevangenisstraf wegens vermeende banden met de religieuze Gülen-beweging. De rechtbank verwees naar zijn gebruik van de versleutelde berichtenapp ByLock, hebben van een bankrekening bij Bank Asya, en de inschrijving van zijn kinderen op scholen die later bij noodverordening werden gesloten.
De Turkse president Recep Tayyip Erdoğan richt zich sinds het corruptieonderzoek van 17-25 december 2013, op aanhangers van de Gülen-beweging.
Sinds de couppoging heeft de Turkse regering activiteiten zoals het openen van een rekening bij Bank Asya, het gebruik maken van de berichtenapp ByLock en het geabonneerd zijn op dagblad Zaman of andere publicaties die gelieerd worden aan de leden van de beweging als maatstaf voor het identificeren en arresteren van vermeende aanhangers van de Gülen-beweging op beschuldiging van lidmaatschap van een terroristische organisatie.
Yıldırım zat tien maanden in de gevangenis voordat hij werd vrijgelaten terwijl zijn hoger beroep in behandeling was. Het hoogste Turkse hof van beroep bevestigde dit jaar echter zijn veroordeling, wat leidde tot zijn her arrestatie op 27 juli.
Mensenrechtenorganisatie (İHD): Momenteel zitten meer dan 1400 zieke gevangenen vast in Turkije, waaronder honderden in kritieke toestand.
De mensenrechtenorganisatie (İHD) meldt dat er momenteel meer dan 1400 zieke gevangenen in Turkije vastzitten, waaronder honderden in kritieke toestand. Klachten omvatten vertragingen bij het overbrengen van gevangenen naar ziekenhuizen, ontoereikende behandeling in gevangenisziekenhuizen en ondeugdelijke forensische rapporten waardoor ernstig zieke gedetineerden vastgehouden kunnen worden.
Volgens gegevens van het Ministerie van Justitie. Waren er, in de eerste 11 maanden van 2024, 709 sterfgevallen geregistreerd in de Turkse gevangenissen.

Heksenjacht op de Gülen-beweging
Sinds de mislukte coup tegen president Erdoğan is de Turkse overheid een ware “heksenjacht” begonnen tegen de beweging van Fethullah Gülen.
Toenmalige Premier Erdoğan zei in mei 2014 dat er terecht werd gesproken over een heksenjacht op aanhangers van de Gülen-beweging.
De toenmalige premier Erdoğan, zijn familieleden en naaste omgeving waren betrokken bij de corruptie onderzoeken van 17-25 december 2013. Erdoğan deed het onderzoek af als een Gülenistische staatsgreep en een samenzwering tegen zijn regering en begon de leden van de beweging op de korrel te nemen. Hij bestempelde de beweging in mei 2016 als terroristische organisatie en intensiveerde de repressie na een mislukte staatsgreep in juli van datzelfde jaar, waarvan hij Gülen beschuldigde het brein te zijn. De beweging ontkent ten stelligste betrokkenheid bij de staatsgreep of enige terroristische activiteit.
- Bank Asya, opgericht in de jaren negentig door investeerders die dicht bij de Gülen-beweging stonden, was een kapitaalkrachtige en populaire particuliere kredietverstrekker die in 2015 door de overheid werd geconfisqueerd op basis van verzonnen aanklachten. Het opereerde onder de relevante wet- en regelgeving en werd elk jaar als ‘gezond’ beschouwd.
- Berichtenapp ByLock, een versleutelde berichtenapp die beschikbaar was in de App Store van Apple en Google Play wordt door de Turkse autoriteiten beschouwd als een geheim communicatiemiddel tussen aanhangers van de Gülen-beweging. Zonder dat ze beschikken over de inhoud van de ByLock-berichten.
- Zaman was het best verkochte dagblad in Turkije (1986-2016) en had in tientallen landen edities in de betreffende landstaal, sinds 1995.
Onderdruk van Erdoğan stelde een rechter (4 maart 2016) in Istanbul een bewindvoerder aan bij het Zaman-mediaconcern waardoor de krant in feite onder staatstoezicht kwam te staan. Waarna het gebouw van de krant door de politie werd bestormd.






