Zes vragen over de vaccinaties in Brussel

Nu ons land versneld uitzicht heeft op meer coronavaccins, lijkt de vaccinatiecampagne de wind in de rug te hebben. Vlaanderen versnelt daarbij naar het tempo van Brussel. “Als er voldoende vaccins zijn, kan iedereen voor de zomer ingeënt worden,” zegt Inge Neven. Een overzicht van de Brusselse strategie in enkele vragen.

1- Hoeveel en welke vaccins zijn al beschikbaar voor Brussel?

Brussel krijgt ongeveer tien procent van de vaccins die voor ons land besteld en beschikbaar zijn. De huidige vaccinatiestrategie voor ons land is berekend op de vijf miljoen dosissen die België al heeft besteld en toegewezen gekregen. Vorige week vrijdag kondigde de Europese Commissievoorzitster Ursula von der Leyen aan dat Europa 300 miljoen bijkomende dosissen kon bestellen van het Pfizer/BioNTech-vaccin. Volgens federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (SP.A) zou dat voor België neerkomen op tien miljoen extra dosissen.

Tot nu krijgt Brussel 40.000 vaccins per maand van het Pfizer/BioNTech-vaccin. “Als dat aantal vermenigvuldigt, is dat alleen maar goed nieuws, maar voorlopig rekenen we die er nog niet bij,” zegt Inge Neven, hoofd van de Gezondheidsinspectie in Brussel. “Maar we zorgen dat we klaar zijn om die ook toe te dienen zodra ze beschikbaar zijn.”

Vorige week werd ook een tweede werkzaam vaccin van Moderna versneld goedgekeurd door het Europees Geneesmiddelenagentschap. “Moderna zou deze maand voor een klein proefproject in het ziekenhuis al tweeduizend dosissen kunnen leveren voor Brussel en voor februari en maart tienduizend,” licht Neven toe. Vanaf februari kan het vaccin van AstraZeneca daar mogelijk aan toegevoegd worden. “Dat kunnen we dan gebruiken om zorgverstrekkers uit de eerste lijn te vaccineren.”

Mogelijk krijgt het vaccin van Johnson & Johnson, dat nu pas eind april op de planning staat voor ons land, al eind februari een goedkeuring. Bijkomende troef is dat vorige week bleek dat met de zogenoemde superspuiten die België bestelde uit een flacon van het Pfizer-vaccin zes in plaats vijf dosissen kunnen gehaald worden.

2- Hoeveel vaccinatiecentra krijgt Brussel en waar komen ze?

De bewoners van de woonzorgcentra worden ter plaatse ingeënt, maar het grote publiek zal voor een prik naar aparte vaccinatiecentra moeten. Tegen maart moet er een tiental centra geopend zijn in Brussel, meerdere kleinere en een drietal grotere. Het grootste vaccinatiecentrum zal aan de Heizel komen: iedereen kan er makkelijk raken met het openbaar vervoer of met de wagen, en er is ook een grotere ruimte beschikbaar.

In de kleinere centra zouden er telkens vijf zogenoemde ‘vaccinatieboxen’ komen, waar vijf mensen tegelijk ingeënt kunnen worden, of omgerekend vijf- tot zeshonderd prikken per dag. Op de Heizel zou er plaats zijn voor twintig vaccinatieboxen.

Over de precieze locaties van de verschillende centra is het overleg met de verschillende gemeenten nog bezig. Bij de selectie wordt gekeken naar de geografische verspreiding over het Brusselse grondgebied, de beschikbare ruimte en de ventilatiemogelijkheden, maar ook of de centra lang genoeg kunnen openblijven, mocht de campagne toch weer vertraging oplopen.

3- Is het zeker dat iedereen voor de zomer aan de beurt komt?

Nee, daarvoor moet aan een aantal belangrijke voorwaarden voldaan zijn. De belangrijkste is dat er voldoende vaccins beschikbaar moeten zijn. “Iedereen vaccineren voor de zomer lukt alleen als Pfizer inderdaad zoals beloofd, meer en versneld vaccins levert,” verduidelijkt Inge Neven. “Anders zal het eerder augustus of september zijn, afhankelijk van de beschikbare dosissen.”

Daarnaast zal ook de beschikbaarheid van voldoende bekwaam personeel om de prikjes te zetten het tempo bepalen. Brussel heeft al een pool mensen die in de testcentra werken, om extra mensen te vinden zijn volop gesprekken bezig met de verschillende verenigingen voor verpleegkundigen en artsen.

4- Wanneer bent u aan de beurt en hoe zal u dat weten?

Dat hangt af van de groep waartoe u behoort, de vaccinatiecampagne gebeurt immers in verschillende fases. In de eerste fase die nu volop bezig is, komen de bewoners van de woonzorgcentra aan de beurt, vanaf 18 januari komt daar het personeel in de woonzorgcentra bij.

Vanaf februari zal het ziekenhuispersoneel voor een prik terechtkunnen in de ziekenhuizen zelf. Het zorgpersoneel uit de eerste lijn en het andere zorgpersoneel uit instellingen voor gehandicaptenzorg of bijvoorbeeld psychiatrie zal vanaf februari voor een vaccin terechtkunnen in een van de eerste vier vaccinatiecentra.

Hierna is het de beurt aan de vijfenzestigplussers, risicopatiënten en mensen met essentiële beroepen. De discussie over wie nu tot de essentiële beroepen behoort, is evenwel nog niet afgerond. Die groep zal vanaf april – in het beste geval vanaf maart – ingeënt kunnen worden, daarvoor worden vanaf maart extra vaccinatiecentra geopend. Begin juni zou dan de rest van de bevolking hopelijk volgen.

Hoe u juist verwittigd zal worden, is op dit ogenblik nog onduidelijk. “We gaan ervan uit dat de burgemeesters en gemeenten hun bewoners zullen uitnodigen,” aldus Neven. “Wellicht is dat digitaal of per brief, de gesprekken hierover zijn nog bezig. Er komt ook één grote database die aangeeft wie al gevaccineerd is.”

5- Krijgt iedereen een vaccin?

Voorlopig krijgen kinderen de beschikbare vaccins van Pfizer/BioNTech en Moderna nog niet. De onderzoeken zijn nog maar net begonnen bij kinderen, waardoor er zeer beperkte gegevens zijn over de veiligheid en werkzaamheid van het vaccin in die groep. Om die reden wordt het Pfizer-vaccin momenteel niet routinematig aanbevolen voor kinderen en jongeren onder de 16 jaar, voor het Moderna-vaccin is dat onder de 18 jaar.

6- Wat met mensen die niet in een vaccinatiecentrum raken of niet willen ingeënt worden?

Brussel zal behalve de centra ook mobiele ploegen inschakelen om moeilijker bereikbare Brusselaars te kunnen inenten. Er zal ook worden samengewerkt met lokale organisaties en influencers om wie aarzelt te overtuigen om zich te laten inenten.

Het is de bedoeling dat minstens zeventig procent van de bevolking gevaccineerd wordt, het niveau dat nodig is om groepsimmuniteit te krijgen. Dan is een terugkeer naar een normaal leven weer mogelijk.