‘VERLOREN GEGANE’ BEELDEN VAN NEDERLANDSE BOMBARDEMENT OP HAWIJA NA TIEN JAAR WEER OPGEDOKEN
Beelden van de Nederlandse luchtaanval op Hawija in 2015, waarbij meer dan 70 burgers omkwamen, zijn voor het eerst te zien in de Tweede Kamer. Ook de schade aan het gebied rond de ISIS-autobomfabriek in de Noord-Iraakse stad was de volgende ochtend vroeg zichtbaar.
Tot voor kort werd aangenomen dat de beelden waren verdwenen. Het ministerie van Defensie beweerde jarenlang dat de video ‘niet relevant’ was, en daarom was vernietigd. Vandaag werden de beelden uit 2015, gemaakt vanuit een Nederlandse F16, voor het eerst getoond aan de Tweede Kamer.
Op beelden, gefilmd vanuit F-16’s, is er rond een grote krater waar ooit de fabriek stond een maanlandschap te zien. De aanval zelf veroorzaakte een enorme explosie en daarna veel rook.
Van de gebouwen ernaast is alleen nog puin over. De aangrenzende wegen staan vol met druk verkeer van mensen die gewoon op weg waren naar hun werk. Op 150 meter verderop lag een woonwijk, Amerikaanse analisten concludeerden al snel dat tientallen huizen in die buurt waren verwoest.
De Commandant der Strijdkrachten, generaal Onno Eichelsheim, erkende tijdens de presentatie van de beelden dat het toen al duidelijk was dat “er meer schade was dan verwacht. Want die verwachting was dat die zich zou beperken tot het gebouw zelf en het terrein binnen de omheining daar omheen.”
De verantwoordelijke commandant, die nu een hoge ambtenaar bij Defensie is, zei tijdens verhoor door de commissie-Sorgdrager dat hij op de beelden niet kon zien dat woonwijken zwaar getroffen waren. Op de teruggevonden beelden is het nu te zien dat hij niet de waarheid heeft gesproken.
De verdwenen beelden doken onlangs weer op na een artikel erover in de Volkskrant. Na bestudering van de beelden concludeerde de commissie-Sorgdrager dat de commandant oneerlijk had gehandeld door te zeggen dat hij de zware schade aan woonwijken in Hawija niet had opgemerkt.
Minister van Defensie Brekelmans besloot vorige week een onderzoek in te stellen naar het handelen van de commandant. Hij beloofde tevens de aangetroffen beelden openbaar te maken, zoals de onderzoekscommissie had verzocht. Dat gebeurde vandaag in de Tweede Kamer.
Er komt ook een onafhankelijk onderzoek om te bepalen hoe Nederlandse beelden van de schade zo lang als verloren konden worden beschouwd, terwijl dat in werkelijkheid niet het geval was.
